หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี - หน้าที่ 272
272
อภิธัมมัตถสังคหบาลี - หน้าที่ 272
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 272 อันโคจรรูปมีวรรณะเป็นต้นคอยแวดล้อม ให้สำเร็จความเป็นวัตถุและ ทวารแห่งวิถีจิตมีจักขุวิญญาณเป็นต้น เป็นไปตามสมควร ฯ ส่วนนอก นี้เรียกว
ในบทนี้กล่าวถึงโคจรรูปและความหมายของประสาทในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นถึงอาการของประสาทที่ส่งผลต่อการรับรู้และการสัมผัสของมนุษย์เมื่อประสาทนั้นทำงาน. มีการอธิบายถึงลักษณะของประสาทและการสัมผัสกับอาโปธ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 273
273
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 273
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 273 เย็น เมื่ออยู่ในร่มนั้นแลนาน ๆ เข้า จึงจะรู้สึกว่าร้อน ๆ ก็ถ้า อาโปธาตุจึงเป็นธาตุเย็นไซร้ ก็พึงหาอาโปธาตุได้ในหมวดเดียวกับความ ร้อ
บทนี้ว่าด้วยการอธิบายเกี่ยวกับอาโปธาตุเป็นธาตุที่ถูกเข้าใจว่าเย็นและความเป็นของเหลวที่ชัดเจนในการรับรู้ของบุคคล โดยอ้างถึงความเชื่อในสัณฐานของรูปธรรมจากอาจารย์ต่างๆ ซึ่งแสดงถึงการเชื่อมโยงระหว่างอารมณ
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
274
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 274 แห่งหญิง ชื่อว่าความเป็นหญิง ฯ ภาวะแห่งชาย ชื่อว่าความเป็นชาย ฯ ในความเป็นหญิงและเป็นชายนั้น ความเป็นหญิงมีความเป็นเหตุแห่งเพศ นิมิ
เนื้อหาในหน้า 274 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายลักษณะของความเป็นหญิงและชาย โดยรายละเอียดของลักษณะทางกายภาพที่เกี่ยวข้องกับเพศชายและหญิง เช่น อาการ การเคลื่อนไหว และอวัยวะเฉพาะ เป็นต้น โดยระบุถึงเหตุที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับหทัยวัตถุและธาตุ
275
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับหทัยวัตถุและธาตุ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 275 สิ้น เหมือนกายินทรีย์ฯ ดวงหทัยนั่นแล เป็นที่อยู่ด้วย เพราะเป็นที่ อาศัยแห่งมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าหทัย วัตถุ
เนื้อหาได้บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่างหทัยวัตถุและธาตุ โดยเฉพาะมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ นอกจากนี้ยังอธิบายว่าหทัยวัตถุมีความสำคัญเป็นที่อาศัยแห่งธาตุทั้งคู่ และบทบาทของธาตุเหล่านี้ในประสบการณ์ของชีวิต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
276
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 276 เป็นไปในภายนอก และก็ไม่อาศัยชีวิต เพราะชีวิตนั้นประกอบในกิจอื่น และไม่ อาศัยภาวรูปทั้ง ๒ เพราะแม้เมื่อภาวรูป ทั้ง ๒ นั้นไม่มีก็เป็น
เอกสารนี้อธิบายเกี่ยวกับชีวิตรูปและความสำคัญของสหชาตธรรม ซึ่งประกอบด้วยการใช้ชีวิตในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับอธิบายถึงการแสดงวัตถุทุกข์และการมีอยู่ของชีวิตนทรีย์ การเลี้ยงดูกัมมชรูปและความสัมพันธ์กับกรรมท
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 277
277
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 277
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 277 ใจครองตลอดหมดฯ สภาพที่ชื่อว่ากวฬิงการาหาร เพราะอรรถว่า อัน บุคคลทำให้เป็นคำแล้วจึงกลืนกิน ๆ ก็คำว่า กวฬิงการาหารนี้ ท่าน อาจารย์กล่
บทนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอาหารและรูปร่างของร่างกายมนุษย์ โดยเฉพาะการอธิบายลักษณะของอาหารที่สามารถเข้าไปช่วยสนับสนุนการทำงานของร่างกายและอินทรีย์ รวมถึงการจัดหมวดหมู่รูปธรรมและความเข้าใจในธรรมชาติขอ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
278
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ๆ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 278 ที่ชื่อว่าอกาส เพราะอรรถว่า อันบุคคลจะไถไม่ได้ ฯ อกาสนั่นแล ชื่อว่าอากาศ และชื่อว่าธาตุ เพราะอรรถว่า ไม่มีชีวิต เหตุนั้น จึง ชื่อ
เนื้อหาได้กล่าวถึงความหมายของคำว่า 'อากาส' และ 'อากาสธาตุ' รวมถึงการกำหนดรูปที่เกิดขึ้นในกระบวนการของกลาปต่าง ๆ ตามหลักอภิธัมมศึกษา นอกจากนี้ ยังอธิบายถึงธรรมชาติของกายและวาจาในการแสดงออกถึงความประสงค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 279
279
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 279
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 279 วาจานั้น ๆ ในวิญญัติทั้ง ๒ นั้น วิการแห่งวาโยธาตุซึ่งมีจิตยังความ คิดที่จะก้าวไปข้างหน้าเป็นต้นให้เกิดเป็นสมุฏฐาน ที่เป็นเหตุทำร่วม
เนื้อหาในหน้า 279 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงการเคลื่อนไหวของวิญญัติที่เกิดจากวาโยธาตุ ซึ่งมีจิตเป็นตัวขับเคลื่อน และความสัมพันธ์ระหว่างการเคลื่อนไหวของการดำเนินการกายและก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
280
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 280 คู่โคที่เขาเทียมไว้ในแอกที่ ๒ เท่านั้น ได้รับความช่วยเหลือจากโคที่ เทียมไว้ในแอก ๖ แอกเบื้องหลัง จึงยังเกวียนให้เคลื่อนที่ได้ ส่วนค
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของคู่โคที่ถูกเทียมในแอกต่าง ๆ และผลกระทบที่มีในสิ่งที่เกิดขึ้นจากสหชาติรูป โดยใช้ตัวอย่างเกี่ยวกับวาโยธาตุและการเกิดในที่อื่น นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงการเคลื่อนไห
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
281
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
| ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 281 ใจครอง) ซึ่งไปแล้วในฐานเกิดแห่งอักษร ชื่อว่าวจีวิญญัติฯ ก็คำที่ข้าพเจ้าจะพึงกล่าวในวจีวิญญัตินิเทศนี้นั้น จึงเห็นโดยนัยที่ กล่าวแ
บทความนี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นเรื่องการฟังเสียงและการจับกายที่เคลื่อนไหว เป็นการศึกษาในแง่มุมของวิญญัติที่เกี่ยวข้อง การประมวลความเห็นเกี่ยวกับโลกและวิญญัติทั้ง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 282
282
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 282
အ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 282 แห่งรูป ดุจคนไม่มีโรค ความไม่แข็ง ดุจหนังที่เขาฟอกดีแล้ว ความ อนุกูลแก่สรีระกิริยา ดุจทองที่เขาหลอมดีแล้ว มีตามลำดับ ฯ บัณฑิต กล่
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่การพิจารณารูปและลักษณะที่แตกต่างกัน รวมถึงความสำคัญของสรีระและการเข้าใจหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับความไม่เที่ยง (อนิจจัง) แ
การวิเคราะห์รูปและชาติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
283
การวิเคราะห์รูปและชาติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 283 บทว่า ชาติรูปเมว ความว่า รูปกล่าวคือชาติ เพราะเป็นความ อุบัติขึ้นในขณะ ๆ แห่งรูปทั้งหลาย จำเดิมแต่ปฏิสนธิ และที่สมมติ ว่ารูป เพราะม
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์บทความในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงชาติรูปและการเริ่มก่อแห่งรูปที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา ท่านอาจารย์ได้แบ่งแยกความเริ่มก่อและความสืบต่อของรูป ให้เห็นถึงความเกี่ยวข้อง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
284
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284 ที่แสดงไว้แล้ว ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำมีอาทิว่า สพฺพญ ปเนต ดังนี้ ฯ 1 l รูปที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุมือโลภะเป็นต้น ที่สัมปยุต
เนื้อหานี้กล่าวถึงรูปธรรมจำแนกตามลักษณะต่าง ๆ เช่น อเหตุกะ, สปัจจยะ, สาสวะ และอัชฌัตติกรูป พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจในธรรมชาติของรูปตามหลักอภิธัมมะ โดยเน้นบทบาทของอารมณ์และการอิงอาศัยของจิตในกา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ
285
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การศึกษาเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 285 ประการนอกนี้ ชื่อว่าพาหิรรูป เพราะเกิดในภายนอกจากอัชฌัตติก รูปนั้นฯ รูปมีจักขุเป็นต้นนั่นแล จัดเป็นวัตถุรูป 1 รูป ๒๒ ประการ นอกนี้ก
เนื้อหานี้ดำเนินการศึกษาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยละเอียดเกี่ยวกับรูปและวิญญาณ ซึ่งรวมถึงการอธิบายถึงพาหิรรูปและการมีส่วนร่วมของปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อจักขุวิญญาณและชีวิตรูปในบริบทของอภิธรรมซึ่ง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
286
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ન ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 286 อาศัย อันใด อันนั้น เป็นดุจการกระทบกระทั่งกัน เหตุนั้น จึงชื่อว่า ปฏิฆะ ๆ เหมือนอย่างว่า เมื่อคน ๒ คนมีการกระทบกระทั่งกันขึ้น “คว
เนื้อหานี้พูดถึงการกระทบกระทั่งระหว่างคนและวัตถุ โดยเชื่อมโยงเข้ากับภวังคจิตที่ไม่มีกำลังและการประจวบกันด้วยอารมณ์ นอกจากนี้ยังมีการแยกแยะระหว่างรูปที่มีความหยาบและละเอียด รวมถึงการอธิบายถึงนิทัสสนะแล
ความต่างกันในธรรมของอภิธัมมัตถสังคหบาลี
287
ความต่างกันในธรรมของอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 287 ความต่างกันในธรรมทั้งหลายที่เป็นอย่างเดียวกัน โดยความเป็นสภาว ธรรมเสมอกัน ความพิเศษอันนั้นควรเพื่อจะคลุกเคล้า กระทำให้เป็น ดุจธรรมอ
บทนี้พูดถึงความต่างในธรรมที่เหมือนกัน และความสามารถของจักขุและโสตในการรับรู้และเข้าใจสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่นอกเหนือจากตัวตน รวมถึงความเชื่อมโยงระหว่างอารมณ์และประสาทสัมผัส โดยมีการอธิบายถึงกระบวนการรับรู้
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
288
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 288 และโสตะนั้น ไปถึงประเทศแห่งอารมณ์ แล้ว ซ่านไปรับอารมณ์นั้นได้ไซร้ รูป และเสียงนั้นจึงเป็นโคจรแห่งจักขุโสตะ นั้น แม้ในเพราะอันแล่นไป
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำความเข้าใจเกี่ยวกับการรับรู้ของจักขุและโสตะ อธิบายถึงความสำคัญของอารมณ์ที่แต่อาการรับรู้ รวมถึงการเชื่อมโยงกับรูปและเสียงที่เกิดจากกรรม จิต และโอชะ อภิธัมมัตถสังคหบาลี ได้เน้นย้ำว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
289
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ભૈ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 289 รูป ๕ อย่าง ชื่อโคจรคาฬิกรูป เพราะมีความเป็นธรรมชาต อันวิญญาณตั้งอาศัยแล้ว รับอารมณ์นั้น ๆ เป็นสภาพฯ รูปนอกนี้ คือ รูป ๒๓ อย่าง
เนื้อหาในหน้าที่ 289 พูดถึงรูปแบบและข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับรูปเข้าไว้ โดยใช้ศัพท์และแนวคิดที่อธิบายคุณธรรมที่สำคัญ เช่น โคจรคาฬิกรูป และอวินิพโภครูป เพื่อให้เข้าใจ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
290
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 290 เหตุผลนั้น ข้าพเจ้ากล่าวไว้แล้วในหนหลังนั่นแล ก็จริง แต่ข้าพเจ้า จะรวบรวมกล่าว พร้อมทั้งเหตุผลในความไม่มีการเกิดรูปในภังคขณะ และเรื
เนื้อหาในหน้านี้รวบรวมเหตุผลเกี่ยวกับการไม่มีการเกิดรูปในภังคขณะ พร้อมทั้งอภิปรายเรื่องจิตและฐิติขณะที่มีการเกิดและดับของจิต โดยอ้างอิงถึงพระสูตรที่ตรัสถึงความเกิดและดับของจิตในอนุกรมต่อเนื่องไป ข้าพเ
การศึกษาอภิธรรมในบาลี
291
การศึกษาอภิธรรมในบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 291 ตรัสว่า ปรากฏ เพราะฉะนั้น ฐิติขณะ แห่งจิตจึงไม่ปรากฏในบาลี แม้ความไม่มี ในพระอภิธรรม ก็เป็นอันห้ามไว้โดย ประการทั้งปวง ความบังเกิดแ
เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์ทางอภิธรรมในบาลี ซึ่งเจาะลึกไปถึงวิธีการทำความเข้าใจเกี่ยวกับ ฐิติขณะแห่งจิตและการเกิด-ดับของทุกขสัจ-สมุทัยสัจ การอภิปรายข้อขัดแย้งจากอาจารย์ท่านหนึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญในอภ